Con bạn có thật sự bị tự kỷ? Tại sao bạn nên cho bé kiểm tra tai?

Nhân dịp nhận thức tăng cao của cộng đồng mạng về hội chứng tự kỷ #autism thông qua chiến dịch 3A, với cương vị của một người làm việc lâu năm với trẻ khiếm thính, chúng tôi xin đưa ra một cảnh báo hết sức cần thiết về sự nhầm lẫn giữa trẻ khiếm thính và trẻ tự kỷ. Sự nhầm lẫn này có thể khiến chúng ta bỏ lỡ thời điểm vàng để can thiệp trợ thính cho trẻ khiếm thính có thể nghe và phát triển ngôn ngữ bình thường.

Sự giống nhau của trẻ khiếm thính và trẻ tự kỷ:

• Khả năng đáp ứng với âm thanh: trẻ tự kỷ và khiếm thính đều đáp ứng chậm hoặc không đáp ứng với âm thanh khi bố mẹ gọi, có tiếng động lớn, … tuy biểu hiện là khác nhau nhưng nguyên nhân là khác nhau.
• Khả năng xã hội, hành vi: do không nghe được nên khả năng giao tiếp của trẻ khiếm thính cũng hạn chế giống như trẻ tự kỷ. Có nhiều trường hợp dong không nghe được nên trẻ càng thu mình lại và tính khí trở nên cộc cằn, khó gần, tự ti.

Do có sự tương đồng trên nên rất nhiều gia đình hay thậm chí nhà chuyên môn trong thời gian trước đây thường xuyên nhầm lẫn là cháu bé bị tự kỷ. Một phần nguyên nhân khác là do hiểu biết của xã hội về vấn đề khiếm thính bẩm sinh ở trẻ em còn hạn chế nên ít ai nghĩ tới căn bệnh này.

Thực tế là trẻ khiếm thính thường có não bộ hoàn toàn bình thường trong khi trẻ tự kỷ thì đa phần lại có thính giác hoàn toàn bình thường. Cá biệt có một số trường hợp trẻ bị đa khuyết tật do mẹ mắc các bệnh truyền nhiễm trong thời kỳ mang thai thì có trẻ có thể có cả khiếm thính kèm các khuyết tật khác tự kỷ, chậm vận động, đục thủy tinh thể, bị bệnh giác mạc, tim bẩm sinh…

Vậy làm sao để nhận biết được trẻ là bị khiếm thính hay tự kỷ khi trẻ còn nhỏ chưa có nhiều biểu hiện rõ ràng?

• Phương pháp phổ biến nhất là sàng lọc thính lực sơ sinh: trẻ em sinh ra đủ tháng được sàng lọc ngay tại bệnh viện hoặc sớm nhất có thể để phát hiện ra nguy cơ bị khiếm thính bẩm sinh. Phép đo sàng lọc thường được sử dụng là đo Âm ốc tai OAE hoặc đo Đáp ứng điện thân não thính giác (AABR).
• Nếu trẻ chưa có cơ hội sàng lọc, cha mẹ hãy quan sát các mốc phát triển ngôn ngữ sau đây của trẻ trong vòng 1 năm đầu đời. Nếu cảm thấy trẻ chậm đạt được hoặc không đạt được các mốc này thì nên cho trẻ đi kiểm tra thính lực sớm. Tham khảo các mốc phát triển ngôn ngữ của trẻ em http://benhviennhitrunguong.org.vn/cac-moc-phat-trien-loi-noi-va-ngon-ngu-cua-tre.html
• Nếu nghi ngờ trẻ tự kỷ, đừng vội kết luận, hãy cho trẻ đi kiểm tra thính lực trước. Đa phần trẻ tự kỷ sẽ không hợp tác để đo thính lực mà trẻ sẽ cần được an thần để ngủ và đo đáp ứng điện thân não thính giác (ABR). Đây là phép đo khách quan cho thấy đáp ứng của não bộ với âm thanh thông qua máy ghi đáp ứng điện não khi trẻ được nghe âm thanh kích thích qua một headphone.

Tầm quan trọng của việc phát hiện và can thiệp sớm cho trẻ khiếm thính? Độ tuổi vàng là gì?

Độ tuổi vàng cho trẻ phát triển các kỹ năng ngôn ngữ là từ 0-3 tuổi. Thậm chí từ tuần tuổi thai 16 trở đi thai nhi đã có thể nghe được âm thanh. Việc phát triển ngôn ngữ phụ thuộc hoàn toàn vào việc trẻ có nghe được âm thanh hay không. Càng nghe nhiều, càng nghe sớm thì “vùng vỏ não thính giác” của trẻ càng được phát triển. Nếu vùng này không được kích thích đủ thì sẽ kém phát triển hoặc trẻ có thể phát triển thành các kỹ năng khác. Khi đó, việc trị liệu phục hồi ngôn ngữ cho trẻ sẽ khó khăn hơn rất nhiều.

Qúa trình phát triển thính giác ở thai nhi

Tuần	Sự phát triển của thai nhi
4–5	Tế bào bắt đầu  hình thành khuôn mặt, não, mũi, tai, mắt.
9	Những vết lõm sẽ xuất hiện ở vị trí tai.
18	Thai nhi bắt đầu nghe được âm thanh.
24	Thai nhi trở nên nhạy cảm hơn với âm thanh.
25–26	Thai nhi đáp lại âm thanh ở bên ngoài.

Trẻ được nghe sớm và tích cực can thiệp sẽ có sự phát triển ngôn ngữ tiệm cận với trẻ bình thường và có khả năng đi học, giao tiếp, phát triển tốt hơn và từ đó có một cơ hội nghề nghiệp để hòa nhập với gia đình và xã hội.

Vì vậy, đừng vội cho rằng con mình bị tự kỷ mà đánh mất đi thời điểm vàng có thể giúp bé nghe được và hòa nhập trở lại.

Vậy với những trẻ tự kỷ có cần kiểm tra thính lực hay không?

Trẻ tự kỷ cũng nên cần được kiểm tra thính lực để đảm bảo trẻ được nghe rõ phục vụ cho quá trình dạy trẻ có được kết quả. Thực tế cho thấy có một số trẻ tự kỷ có hội chứng nghe kém đi cùng. Nếu trẻ được trợ thính kịp thời thì tức là cha mẹ đã mở ra một cánh cửa quan trọng để tiếp cận với tâm trí trẻ, giúp trẻ có cơ hội hòa nhập tốt hơn.

Hãy chia sẻ bài viết này nếu bạn cảm thấy hữu ích cho ai đó!

#Autism #Awareness #AidedHearing